S obzirom na pronadene i prepoznate ostatke najstarijih, paleolitičkih kultura, sve ukazuje na to da je „mjestima održavanja geneze" postalo nekoliko manjih, ograničenih prostora, odnosno pojavnih staništa preobrazbe arhaičnih ljudi. Neka se za jedno od spekulativnih takvih mjesta" pretpostavi lokalitet kasnije potopljene legendarne Atlantide po mnogima - najveće, još neriješene zagonetke i izazova za arheologe. O Atlantidi pisao je starogrčki pisac i filozof Platon, pozivajući se na kazivanja i znanja iz staroegipatskih izvora. O pojavi koja je opustošila i potopila Atlantidu te gotovo ugrozila opstanak prvobitnih ljudi postoje još stariji zapisi - poput sumerskog Epa o Gilgamešu - i predaje u naroda na gotovo svim krajevima svijeta. U učenjima i starim naucima riječ je o srdžbi, gnjevu bogova i njihovoj kazni, odnosno o kataklizmi neslućenih razmjera, o biblijskom Velikom potopu. Znanosti su poznate kataklizme takvog opsega, koje su u različitim razdobljima zahvatile Zemlju, poput one od prije 65 milijuna godina, kada su izumrli dinosauri i još mnoge druge vrste, ili erupcije supervulkana Tobe od prije 70 000 godina, ili - u novijoj povijesti - cunamija u Indijskom oceanu 2004. godine... Teorija ili scenarij o prvim arhaičnim ljudima na legendarnom otoku i o Velikom potopu spekulativna je, ali i izgledna da bi - uz relevantnije odgovore i nova saznanja - mogla biti potvrđena.